چیت‌شیت لینوکس ‏| Quera

چیت‌شیت لینوکس

باز کردن و بستن ترمینال

باز کردن ترمینال

1
crtl + alt + T

بستن ترمینال

1
ctrl + D

تب جدید در ترمینال

1
ctrl + shift + T

پاک کردن ترمینال

1
ctrl + L

دستورات ابتدایی

چاپ در stdout

1
echo <arguments>

نمایش تاریخ و ساعت حال حاضر

1
date

نمایش تقویم ماه

1
cal

نمایش تقویم سال

1
cal -y

مشاهده محتوای فایل‌ها

1
cat <filename/filepath>

ساخت فایل جدید

1
touch <filename>

کار با دایرکتوری

تغییر دایرکتوری

1
cd [<new location>]

مشاهده دایرکتوری فعلی

1
pwd

مشاهده محتویات دایرکتوری

1
ls [<location>]

مشاهده محتویات دایرکتوری با جزئیات کامل

1
ls -ltha

ساخت دایرکتوری

1
mkdir <directory_name>

حذف دایرکتوری

1
rmdir <directory_name>

کپی، انتقال، حذف

کپی فایل

1
cp <source_file> <dest_file>

کپی دایرکتوری

1
cp -r <source_dir> <dest_dir>

انتقال فایل یا دایرکتوری

1
mv <source_file> <dest_file>

حذف فایل

1
rm <source_file>

حذف دایرکتوری

1
rm -r <source_dir>

تاریخچه دستورات

مشاهده تاریخچه دستورات

1
history

مشاهده تاریخچه چند دستور اخیر

1
history <number>

اجرای دستور قبلی

1
!!

اجرای دستور ۵۰‌ام خروجی دستور history

1
!!50

پاک کردن تاریخچه دستورات

1
history -c; history -w;

برخی مفاهیم کلیدی

دستور یا Command

1
دستورالعملی‌ست که درون ترمینال تایپ می‌شود و برای تفسیر به شل فرستاده می‌شود.

شل یا Shell

1
برنامه‌ای‌ست که دستورات را تفسیر می‌کند.

ترمینال یا Terminal

1
پنجره‌ای گرافیکی که در آن می‌توانیم دستورات را تایپ کنیم و سپس آن‌ها را به شل می‌فرستد.

ساختار دستورات

ساختار کلی دستورات

1
command -options arguments

آپشن‌های short-form

1
command -a args

اشتراک آپشن‌های short-form

1
command -a -b -c args

اشتراک آپشن‌های short-form

1
command -abc args

آپشن‌های long-form

1
command --alpha args

اشتراک آپشن‌های long-form

1
command --alpha --beta --charlie args

آرگومان‌ها

آرگومان برای دستور

1
cal 12 2017

آرگومان برای آپشن

1
cal -A 1 -B 1 12 2017

آشنایی با دستورات

استفاده از man page

1
man <command>

آپشن --help

1
<command> --help

دستور info

1
info <command>

ریدایرکشن

ریدایرکشن ورودی استاندارد یا stdin

1
command -options arguments 0< input_source

ریدایرکشن ورودی استاندارد یا stdin

1
command -options arguments < input_source

ریدایرکشن خروجی استاندارد یا stdout

1
command -options arguments 1> destination

ریدایرکشن خروجی استاندارد یا stdout

1
command -options arguments > destination

ریدایرکشن ارور استاندارد یا stderr

1
command -options arguments 2> destination

توجه داشته باشید ارور و خروجی استاندارد می‌توانند باهم ریدایرکت شوند:

1
command -options arguments 1> output_destination 2> error_destination

پایپ‌لاین

علامت پایپ

1
shift + \

پایپ دو دستور

1
command_one -options arguments | command_two -options arguments

شورت‌کات‌های کلیدی هنگام پیمایش سیستم

معادل دایرکتوری خانه یوزر فعلی

1
~

دایرکتوری فعلی

1
.

دایرکتوری پیشین

1
..

نوع و محتوای فایل و دایرکتوری

مشاهده دیسک اشغالی توسط دایرکتوری

1
du [<location>]

مشاهده دیسک اشغالی به صورت خلاصه

1
du -sh [<location>]

مشاهده تایپ فایل

1
file [<location>]

مشاهده محتوای فایل به صورت صفحه‌ای

1
less [<location>]

وایلدکارد‌ها

تطبیق با هر تعداد از حروف دلخواه

1
*

تطبیق با یک حرف دلخواه

1
?

تطبیق با یک حرف داخل براکت‌ها

1
[options]

کار با سیستم: پیشرفته

بریدن محتوا بر اساس کاراکتر ,

1
cut -d “,” [<location>]

مشاهده محتوا به صورت مرتب شده

1
sort [<location>]

مشاهده نتایج به ترتیب عکس

1
sort -r [<location>]

مرتب‌سازی بر اساس ستون دوم فایل و به صورت عددی

1
sort -k 2 -n

یافتن محتوا خاص درون فایل

1
grep [<string>] [<location>]

یافتن عبارت رجکس درون محتوا

1
grep -E [<expression>] [<location>]

یافتن تعداد خطوطی که محتوا خاص درون فایل آمده

1
grep -cw [<string>] [<location>]

اجرای دستور روی فایل

1
awk ‘command’ <file>

چاپ ستون ۱ از فایل

1
awk ‘{print $1}’ <file>

جست‌و‌جو

جست‌و‌جو به دنبال یک فایل درون سیستم

1
find [start_location] [-options] [what to find]

جست‌وجو به دنبال دایرکتوری خاص درون دایرکتوری فعلی ما

1
find . -type d -name “salib”

جست‌وجو به دنبال دایرکتوری‌های خالی درون دایرکتوری ما

1
find . -type d -empty

جست‌وجو هرفایل و دایرکتوری‌ای که نام آن به .py ختم می‌شود

1
find . -name *.py

مشاهده محتوای هرفایلی که نام آن با پسوند .py تمام می‌شود.

1
find . -type f -name *.py -exec cat {} \;

مشاهده فایل‌های بیشتر از یک مگابایتی درون دایرکتوری فعلی ما

1
find . -type f -size +1M

حذف تمام دایرکتوری‌های خالی درون دایرکتوری ما

1
find . -type d -empty -delete

فشرده‌سازی

فشرده‌سازی فایل با gzip

1
gzip [<file>]

استخراج از فشرده gzip

1
gunzip [<file>]

فشرده‌سازی فایل با bzip2

1
bzip2 [<file>]

استخراج از فشرده bzip2

1
bunzip2 [<file>]

آرشیو فایل‌ها و دایرکتوری‌ها

1
tar -cvf [<tar_filename>] [<files>|<directories>]

مشاهده محتوای درون فایل آرشیو

1
tar -tf [<tar_filename>]

خروج فایل‌ها و دایرکتوری‌ها از آرشیو

1
tar -xvf [<tar_filename>]

فشرده‌سازی و آرشیو فایل‌ها و دایرکتوری‌ها با gzip

1
tar -zcvf [<tar_filename>] [<files>|<directories>]

خروج فایل‌ها و دایرکتوری‌ها از آرشیو و فشرده gzip

1
tar -xvf [<tar_filename>]

خود شناسی!

چاپ نام کاربری شما

1
whoami

چاپ آیدی شما و تمامی گروه‌هایی که اکانت فعلی درون آن‌ها عضو است

1
id

چاپ shell شما

1
echo $SHELL

ساخت یوزر

ساخت یوزر کوئرا

1
sudo useradd quera

ساخت یوزر کوئرا با دایرکتوری هوم

1
sudo useradd -m quera

ساخت یوزر کوئرا با دایرکتوری هوم و کامنت

1
sudo useradd -m -c "comment" quera

ساخت یوزر کوئرا با دایرکتوری هوم و کامنت و شل پیش‌فرض بش

1
sudo useradd -m -c "comment" -s /bin/bash quera

تعیین پسورد برای یوزر کوئرا

1
sudo passwd quera

تعویض یوزر

لاگ‌این به عنوان یوزر کوئرا

1
su - quera

لاگ‌این به عنوان یوزر root

1
su -

خروج از یوزر

1
exit

خروج از یوزر

1
ctrl + d

ساخت گروه

ساخت یوزر کوئرا

1
sudo adduser quera

ساخت گروهی با نام کالج

1
sudo groupadd college

ساخت گروهی با نام کالج

1
sudo addgroup college

اضافه کردن گروه کالج به یوزر کوئرا

1
sudo usermod -a -G college quera

حذف گروه و یوزر

حذف یوزر کوئرا

1
sudo deluser quera

حذف یوزر کوئرا به همراه دایرکتوری خانه‌اش

1
sudo deluser --remove-home quera

حذف گروه کالج

1
sudo delgroup college

دسترسی

کاربری که صاحب این فایل است

1
owner

گروهی که صاحب این فایل است

1
group

باقی کاربران سیستم

1
all other users

معادل یوزر صاحب فایل

1
u

معادل گروه صاحب فایل

1
g

معادل باقی کاربران سیستم

1
o

معادل تمامی کاربران سیستم یا همان ugo

1
a

تغییر دسترسی

تغییر یوزر و گروه صاحب فایل

1
chown <USER>:<GROUP> file

تغییر دسترسی فایل

1
chown [options] [ugoa] [-+=] perms file

حذف دسترسی اجرا برای یوزر و گروه صاحب فایل

1
chmod ug-x file

به جز یوزر و گروه صاحب فایل، باقی کاربران تنها مجاز به خواندن فایل هستند.

1
chmod o=w file

آپدیت و نصب

دریافت لیست پکیج‌های به‌روزرسانی شده

1
sudo apt update

به‌روزرسانی پکیج‌های نصب شده

1
sudo apt upgrade

جست‌وجو در پکیج‌های موجود

1
sudo apt search <term>

نصب پکیج

1
sudo apt install <pkg>

پاک‌سازی آرشیو پکیج‌ها

1
sudo apt clean

اتوماتیک کردن فر‌آیند پاکسازی

1
sudo apt autoclean

دستورات

شبنگ

1
#! /bin/bash

تعریف متغیر

1
NAME="Ali"

نمایش متغیر

1
echo $NAME

اعمال ریاضی

1
a=1
2
b=2
3
sum=$((a+b))

آرایه

1
array=(value1 value2)

هش‌مپ

1
declare -A capitals
2
capitals[iran]="tehran"
3
echo ${capitals[iran]}

ساختار شرطی

1
if command-1; then
2
  commands-1
3
elif command-2; then
4
  commands-2
5
  ...
6
elif command-n; then
7
  commands-n
8
else
9
  commands-else
10
fi

ساختار switch-case

1
if command-1; then
2
  commands-1
3
elif command-2; then
4
  commands-2
5
...
6
elif command-n; then
7
  commands-n
8
else
9
  commands-else
10
fi

حلقه for

1
for var in list do
2
  commands
3
done

حلقه while

1
while command do
2
  commands
3
done

تابع

1
function greet {
2
  echo "hello $1"
3
}
4
greet mirza

شرط‌های معمول برای if

رشته خالی

1
[[ -z STRING ]]

رشته غیر خالی

1
[[ -n STRING ]]

مساوی و غیر مساوی

1
[[ NUM < NUM ]] یا [[ NUM -lt NUM ]]
2
[[ NUM <= NUM ]] یا [[ NUM -le NUM ]]

کوچکتر و کوچکتر مساوی

1
[[ NUM == NUM ]] یا [[ NUM -eq NUM ]]
2
[[ NUM != NUM ]] یا [[ NUM -ne NUM ]]

بزرگتر و بزرگتر مساوی

1
[[ NUM > NUM ]] یا [[ NUM -gt NUM ]]
2
[[ NUM >= NUM ]] یا [[ NUM -ge NUM ]]

پیمایش آرایه

1
declare -A capitals
2
capitals[iran]="tehran"
3
capitals[Argentina]="Buenos Aires"
4
capitals[Australia]="Buenos Aires"
5
for val in "\${capitals[@]}"; do
6
  echo $val
7
done

اطلاع راجع به کرنل

نام سیستم‌عامل

1
uname

نمایش اطلاعات کرنل

1
uname -srv

نمایش همه اطلاعات سیستم

1
uname -a

کنترل پراسس‌ها

مشاهده پراسس‌ها در شل کنونی

1
jobs

انتقال پراسس به Background

1
bg JOB

انتقال پراسس به Foreground

1
fg JOB

مدیریت پراسس‌ها

مشاهده لیست پراسس‌ها

1
top

مشاهده لیست پراسس‌ها

1
htop

مشاهده لیست پراسس‌ها

1
ps aux

حالت‌های (States) پراسس‌ها

1
R یا Running or Runnable

حالت‌های (States) پراسس‌ها

1
D یا Uninterruptible Sleep

حالت‌های (States) پراسس‌ها

1
S یا Interruptable Sleep

حالت‌های (States) پراسس‌ها

1
T یا Stopped

حالت‌های (States) پراسس‌ها

1
Z یا Zombie

سیگنال‌های مهم

سیگنال SIGINT: خاتمه‌دهنده پراسس

1
Ctrl+c

سیگنال SIGKILL: خاتمه‌دهنده پراسس

1
Ctrl+z

سیگنال SIGSTOP: متوقف‌کننده پراسس

1
Ctrl+z

ارسال سیگنال به پراسس

ارسال با نام سیگنال

1
kill -NAME <PID>: kill -SIGSTOP <PID>

ارسال با شماره سیگنال

1
kill -NUMBER <PID>: kill -19<PID>

ارسال سیگنال به گروه یا سشن پراسس‌ها

1
kill -SIGNAL <-PGID or SID>: kill -SIGKILL -14460

دایرکتوری‌های ضروری

بالاترین ریشه درختی فایل‌ها. معروف به root. هرچیزی درون روت قرار دارد.

1
/

شامل فایل دستورات عمومی لینوکس مانند cal cat و …

1
/bin

شامل تنظیمات بوت‌لودر و کرنل لینوکس

1
/boot

شامل فایل سخت‌افزار‌های پایدار مانند هارد دیسک، رم و …

1
/dev

شامل فایل کانفیگ‌های سطح بالا

1
/etc

شامل فایل سخت‌افزار‌های جدا شونده مثل سی‌دی و …

1
/media

شامل کتاب‌خانه‌های مشترک مورد نیاز آپلیکیشن‌های /bin و /sbin برای بوت سیستم

1
/lib

شامل فایل سخت‌افزار‌های موقت مانند usb و …

1
/mnt

مورد استفاده برای mount کردن فایل‌سیستم‌ها

1
/misc

ذخیره نرم‌افزار‌های جانبی

1
/opt

شامل اطلاعات منابع سیستم و پراسس‌ها

1
/proc

دایرکتوری خانه یوزر root

1
/root

شامل دستورات سطح بالا

1
/sbin

شامل فایل‌های موقت مورد نیاز باقی نرم‌افزار‌ها

1
/tmp

شامل فایل‌های مربوط به یوزر‌ها

1
/usr

شامل اطلاعات کلی از قبیل اکثر لاگ‌های سیستم و …

1
/var