جاوا اسکریپت چیست؟
زبان برنامهنویسی JavaScript زبانی متنی است که می‌توان از آن هم در توسعه فرانت‌اند (سمت کلاینت) و هم در بک‌اند (سمت سرور) استفاده کرد. این زبان کنترل چندرسانه‌ای در صفحات وب را بر عهده دارد و امکان تعامل با آنها را فراهم میکند. JavaScript به توسعه‌دهندگان امکانات زیادی ارائه میدهد، مانند افزودن انیمیشن به تصاویر یا به‌روزرسانی خودکار محتوا در یک صفحه.
این زبان همچنین امکان تعامل شما با اکثر صفحات وبی که به آنها مراجعه میکنید را فراهم میکند. ایجاد امکان پر کردن فرم‌ها، پیمایش نقشه‌ها یا ثبتنام در یک رویداد، احتمالاً بر عهده زبان جاوا اسکریپت است.
به عنوان مثال، اگر در یک صفحه وب با سبد خریدی که توسط JavaScript اداره میشود، باشید، متوجه خواهید شد که به‌صورت فوری هزینه کل آنچه می‌خواهید خریداری کنید، شامل مالیات، حمل‌ونقل و غیره نمایش داده میشود. همچنین در زمان تعیین این که جزئیات کارت اعتباری که وارد کرده‌اید معتبر هستند یا خیر، پیش از انتقال این جزئیات به بانک برای پردازش، این زبان مورد استفاده قرار میگیرد.
جاوا اسکریپت چه کاربردهایی دارد؟
جاوااسکریپت مثل یک کارگردان پشت صحنه است که صحنه وبسایتها را تعاملی و جذاب میکند و این یک بخش حیاتی از توسعه وب است. تصور کنید که صفحات وب فقط تصاویر و متن‌های استاتیک بودند. خیلی خسته‌کننده نبود؟ HTML ساختار را فراهم میکند، CSS سبک را اضافه میکند، اما جاوااسکریپت همه چیز را زنده میکند.
کسب‌وکارها علاقه زیادی به جاوا اسکریپت دارند چرا که به آنها کمک میکند با مشتریان خود ارتباط برقرار کنند و کارهایی مانند باز شدن بخش‌های مختلف صفحه با یک کلیک موس، اضافه کردن محصولات به سبد خرید، پخش موسیقی یا ویدیو و ساخت منوهای کشویی را انجام میدهد.
جاوااسکریپت نه تنها برای صفحات وب استفاده میشود؛ بلکه یک بازی‌گر اصلی در ساخت اپلیکیشن‌ها است. فریم‌ورک‌خای فرانت‌اند مانند Angular، React و Vue از جاوا اسکریپت استفاده می‌کنند. پلتفرم‌های بزرگی مانند Netflix ،PayPal YouTube و Facebook برای رابط کاربری خود از جاوااسکریپت استفاده می‌کنند.
در کمال تعجب جاوا اسکریپت نه تنها به بخش فرانت‌اند وبسایتها محدود نشده است، بلکه این قابلیت را دارد که وظایف پشتیبانی را هم انجام دهد. با کمک فریم‌ورک‌هایی مانند Node.js، جاوا اسکریپت قادر است کد سمت سرور را نیز اجرا کند.
جاوا اسکریپت، حتی در حوزه بازی و هوش مصنوعی (AI) هم کاربرد دارد. اغلب بازی‌هایی که مرورگرها از آنها استفاده می‌کنند، با استفاده از این زبان ساخته شده است. همچنین JS اکنون با کتابخانه‌هایی مانند TensorFlow، وارد دنیای هوش مصنوعی شده است. توسعه‌دهندگان از این زبان برای ایجاد مدل‌های هوشمند که بر اساس داده‌های گذشته رویدادهای آینده را پیش‌بینی می‌کنند، استفاده می‌کنند.
یادگیری جاوا اسکریپت مانند داشتن یک قدرت فوق‌العاده در بازار کار تکنولوژی است؛ چرا که در سراسر جهان فرصت‌های شغلی فراوانی برای آن وجود دارد. به عنوان مثال، تنها در انگلیس بیش از ۱۳ هزار موقعیت شغلی برای توسعه‌دهندگان جاوا اسکریپت وجود دارد.
علت محبوبیت جاوا اسکریپت چیست؟
جاوااسکریپت حدود سه دهه است که وجود دارد و خصوصیت همه‌جانبه بودن آن، که قابلیت خدمت‌رسانی به توسعه فرانت‌اند و توسعه بک‌اند را دارد، آن را به یک عنصر ثابت در جعبه ابزار بسیاری از توسعه‌دهندگان تبدیل کرده است. 69.8٪ از افراد اعلام کرده‌اند که جاوااسکریپت زبان برنامهنویسی مورد علاقه آنها است. برخی از دلایل محبوبیت این زبان عبارتند از:
- جاوااسکریپت یکی از زبان‌های برنامهنویسی است که میتواند در همه مرورگرهای محبوب استفاده شود.
- جاوااسکریپت میتواند برای ساخت برنامه‌ها در گوشی‌های همراه و همچنین در وب استفاده شود. این به این معناست که در دنیایی که نقش گوشی‌های هوشمند در زندگی انسان هر روز بیشتر میشود، جاوا اسکریپت میتواند حاکمیت را در دست بگیرد.
- به دلیل محبوبیت زیاد جاوااسکریپت، فریم‌ورک‌ها و کتابخانه‌های آماده‌ای وجود دارند که می‌توانند پروژه‌ها را شروع کنند و برای تیم‌های توسعه در هزینه، زمان و تلاش صرفه‌جویی کنند.
مزایای جاوا اسکریپت
جاوا اسکریپت یک سری مزایا دارد که آن را از رقیبانش متمایز میکند. دراین بخش چندین مزیت استفاده از جاوا اسکریپت آورده شده است:
سادگی
داشتن ساختار ساده باعث میشود که آموزش برنامه نویسی با جاوا اسکریپت آسان‌تر بوده و پیاده‌سازی آن چندان دشوار نباشد. همچنین به دلیل این سادگی، اشکالات نیز ساده‌تر به چشم می‌آیند و قابل اصلاح هستند.
سرعت
جاوااسکریپت بدون اتصال به سرور یا نیاز به کامپایلر، اسکریپت‌ها را مستقیماً در داخل مرورگر وب اجرا میکند. به علاوه، اکثر مرورگرهای اصلی اجازه می‌دهند که جاوااسکریپت در حین اجرای برنامه کد را کامپایل کند. این موضوع جاوا اسکریپت را به یک زبان سریع تبدیل میکند.
چندمنظوره
جاوااسکریپت با زبان‌های دیگر مانند PHP، Perl و Java سازگار است. همچنین، به توسعه‌دهندگان امکان دسترسی به علوم داده و یادگیری ماشین را میدهد. همین چند منظوره بودن یکی دیگر از دلایل محبوبیت این زبان است.
محبوبیت
منابع و انجمن‌های فراوانی برای کمک به مبتدیان با مهارت‌ها و دانش محدود در زمینه جاوا اسکریپت وجود دارد.
بار سرور
یکی دیگر از مزایای JS این است که تعداد درخواست‌های ارسالی به سرور را کاهش میدهد. اعتبارسنجی داده میتواند از طریق مرورگر وب انجام شود و به‌روزرسانی‌ها فقط بر روی بخش‌های خاص صفحه وب اعمال شود.
به‌روزرسانی
تیم توسعه جاوااسکریپت و ECMA International به‌طور مداوم فریم‌ورک‌ها و کتابخانه‌های جدید را به‌روزرسانی و ایجاد می‌کنند، تا اطمینان حاصل شود که جاوااسکریپت در صنعت به‌روز باقی بماند.
معایب جاوا اسکریپت
در کنار تمامی این مزایا، جاوا اسکریپت نیز مانند هر زبان دیگری معایبی دارد که در این‌جا به برخی از آنها اشاره میکنیم:
سازگاری با مرورگرها
مرورگرهای وب مختلف کد جاوا اسکریپت را به شکل‌های مختلف تفسیر می‌کنند که این موضوع میتواند باعث ایجاد یک‌سری مشکلات شود. بنابراین، باید اسکریپت‌های خود را در تمام مرورگرهای معروف، از جمله نسخه‌های قدیمی‌تر آنها، تست کنید تا از تضاد در تجربه کاربر جلوگیری شود.
امنیت
کد جاوااسکریپت که در سمت کاربر اجرا میشود، در مقابل سوء استفاده توسط کاربران آسیب‌پذیر است.
اشکال‌زدایی
در حالی که برخی از ویرایشگرهای HTML از اشکال‌زدایی پشتیبانی می‌کنند، این ویرایشگرها نسبت به ویرایشگرهای دیگر کارآمدی کمتری دارند. از آن جا که مرورگرها هیچ هشداری برای خطاها نشان نمی‌دهند، پیدا کردن مشکل ممکن است چالشی باشد.
کد جاوا اسکریپت چگونه در صفحه وب شما کار میکند؟
جاوا اسکریپت یا به صورت مستقیم در صفحه وب جاسازی میشود یا از طریق یک فایل جداگانه با پسوند js. مرجع داده میشود. هنگامی که کاربر به آن صفحه وب مراجعه میکند، مرورگر آن اسکریپت را همراه با کد HTML و CSS اجرا میکند و یک صفحه کاربردی را از طریق تب مرورگر نشان میدهد.
این اسکریپت به دستگاه کاربران دانلود شده و در آنجا پردازش میشود. این با یک زبان سمت سرور متفاوت است، زیرا در آن زبان، سرور اسکریپت را قبل از ارسال آن به مرورگر پردازش میکند.
هنگامی که مرورگر وب با یک بلوک کد جاوااسکریپت مواجه میشود، آن را از بالا به پایین پردازش میکند. از آن جا که ترتیب حائز اهمیت است، اطمینان حاصل کنید که ابتدا به اشیاء یا متغیرهای موجود در بلوک ارجاع داده شود و سپس آنها را تغییر دهید. داشتن متغیرهایی بدون مقدار منجر به خطای تعریف نشده میشود.
تفاوت جاوا اسکریپت با زبان‌های دیگر چیست؟
دلیل محبوبیت بسیار زیاد جاوا اسکریپت چندمنظوره بودن آن است. بسیاری از توسعه‌دهندگان آن را انتخاب اصلی خود می‌دانند مگر زمانی که نیاز به یک ویژگی خاص دارند که این زبان آن را ارائه نمی‌دهد.
نگاهی به چندین زبان برنامهنویسی محبوب بیاندازیم:
C#
یک زبان شیءگرا برای ساخت برنامه‌هایی که در اکوسیستم NET. اجرا می‌شوند. این زبان به صورت استاتیک تایپ شده است، به این معنا که متغیرهای آن در زمان کامپایل شناسایی می‌شوند. برخلاف جاوا اسکریپت، C# دارای اورلود اپراتور و تبدیل نوع است که به شما امکان تغییر نوع داده را میدهد.
Java
یک زبان برنامهنویسی شیءگرا طراحی شده برای پشتیبانی از برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های بزرگ است که برخلاف JS، جاوا دارای نوع دهی قوی است (strongly typed)، به این معنا که متغیرهای آن باید به انواع داده خاصی محدود شوند. جاوا نیاز به کامپایلر Just-In-Time برای اجرای اسکریپت خود دارد.
PHP
یک زبان سمت سرور که به طور معمول در سیستم‌های مدیریت محتوای مبتنی بر PHP مانند وردپرس دیده میشود. یکی از اهداف اصلی آن انتقال اطلاعات به پایگاه داده و از پایگاه‌داده، تجمیع فایل‌های HTML و پیگیری نشست‌هاست. برخلاف جاوااسکریپت، PHP قادر به دسترسی مستقیم به پایگاه‌داده‌ها است و متغیرهای با حروف کوچک و بزرگ را قبول میکند.
Ruby
یک زبان برنامهنویسی عمومی با قابلیت پشتیبانی از متا پروگرمینگ، به این معنا که قادر به تجزیه و تحلیل و تغییر برنامه‌ها و حتی خودش است. محبوب‌ترین فریم‌ورک آن، Ruby on Rails، به شما این امکان را میدهد که برنامه‌های بزرگ وب را به صورت کارآمد از نظر زمان و هزینه بسازید. پیاده‌سازی جاوااسکریپت در Node.js از فریم‌ورک Ruby on Rails الهام گرفته شده است.
فریم‌ورک‌ها و کتابخانه‌های جاوا اسکریپت (ابزارهایی برای تسهیل کار با JS)
وانیلا جاوا اسکریپت (Vanilla JavaScript)، یعنی شکل ابتدایی زبان، برای توسعه‌دهندگان وب ممکن است زمان‌بر باشد. زمان در دنیای برنامهنویسی ارزشمند است و از همین جهت، برای بالا بردن سرعت در این‌جا کتابخانهٔ‌ها و فریم‌ورک‌های JS به کمک توسعه‌دهندگان می‌آیند. این ابزارها JS را بسیار ساده‌تر می‌کنند و شناخت آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. بیایید برخی از مهم‌ترین این ابزارها و کاربردهای آنها را بررسی کنیم.
jQuery - کتابخانه اصلی جاوااسکریپت
کاربرد: jQuery کارهای متداول جاوااسکریپت در بسیاری از وبسایتها را ساده‌تر میکند، مانند انیمیشن‌های منو، خروجی‌های آهسته، فرم‌های بارگذاری فایل و گالری‌های تصویر.
چگونگی کمک: به جای این که هر بار از ابتدا کدها را بنویسید، jQuery به شما این امکان را میدهد که آنها را با دستورات خلاصه یک‌خطه اجرا کنید.
چرا استفاده شود: jQuery کدهارا را کارآمدتر میکند و میتواند در ساخت افزونه‌های پیچیده‌تر کارآمد باشد.
React JS - دوست صمیمی توسعه‌دهندگان Front End
کاربرد: React JS یک کتابخانه جاوا اسکریپت برای ساخت رابط‌های کاربری (UIs) است.
چگونگی کمک: این کتابخانه کدهای پیش‌نویس شده برای عناصر تکراری UI را فراهم میکند، که توسعه را سریع‌تر میکند و با ویژگی‌هایی مانند Virtual DOM، سرعت و عملکرد سایت را افزایش میدهد.
چرا استفاده شود: یادگیری React JS کارآیی شما را به عنوان یک توسعه‌دهنده جاوااسکریپت افزایش میدهد و امکان استخدام شما را در سازمان‌هایی که به دنبال استخدام برنامه نویس جاوا اسکریپت هستند، بالا می‌برد.
کتابخانه‌ها و فریم‌ورک‌های جاوا اسکریپت دیگر
علاوه بر jQuery و React، فریم‌ورک‌هایی مانند Vue و Angular وجود دارند که از محبوبیت بالایی نیز برخوردارند.
ابزارهای دیگر جاوااسکریپت
فریم‌ورک‌های جاوااسکریپت الگوهای کاملی برای وبسایتها یا برنامه‌ها فراهم می‌کنند. آنها توسعه‌دهندگان را راهنمایی می‌کنند که کد JS را کجا قرار دهند و بخش‌های کد پیش‌نویس شده را ارائه می‌دهند.
چطور فریم‌ورک مناسب جاوا اسکریپت را انتخاب کنیم؟
در انتخاب یک فریم‌ورک، ترجیحات کارفرما یا مشتری را در نظر بگیرید، اما به یاد داشته باشید، زمانی که به یکی از فریم‌ورک‌ها مسلط شوید، یادگیری باقی آنها آسان‌تر میشود.
بوت‌کمپ
