بهترین توزیع لینوکس کدام است؟
انتخاب یک توزیع مناسب از میان تعداد زیادی توزیع لینوکس می‌تواند یکی از سخت‌ترین کارها برای یک کاربر لینوکس باشد. به‌روزرسانی‌ها، اخبار و صحبت‌هایی که درمورد این توزیع‌ها وجود دارند نیز شرایط را پیچیده‌تر و انتخاب را بسیار سخت‌تر می‌کنند. با این حال پرسیدن این چند سؤال از خود، به روشن شدن همه‌چیز کمک کرده و انتخاب را بسیار آسان‌تر می‌کند. به یاد داشته باشید که معمولاً پاسخ اشتباهی برای سؤال «بهترین توزیع لینوکس چیست؟» وجود ندارد و هر توزیعی متناسب با نیاز خاصی طراحی شده است.
دسکتاپ یا سرور
این اساسی‌ترین سؤالی است که باید از خود بپرسید. آیا می‌خواهید توزیع را بر روی دسکتاپ اجرا کنید یا سرور؟ نیازهای این موقعیت‌ها بسیار متفاوت است. توزیع‌های سرور باید بسیار پایدار باشند، در حالی که احتمالاً بهتر است بر روی دسکتاپ، نرم‌افزار به‌روز داشته باشید.
اگر قصد دارید سروری را راه‌اندازی کنید، بهتر است به دنبال توزیعی با چرخه‌های انتشار طولانی، نسخه‌های سازگارِ نرم‌افزاری که قصد استفاده از آن را دارید، پشتیبانی و قابلیت اطمینان باشید.
در رایانه‌های دسکتاپ، لزوماً به چرخه‌های انتشار طولانی احتیاج نخواهید داشت، اما احتمالاً نسخه‌های جدیدتر برنامه‌های خود را نیاز دارید. حتی ممکن است به یک rolling release احتیاج داشته باشید تا همیشه جدیدترین بروزرسانی‌ها را در اختیار شما قرار دهد. مطمئناً، شما کمی پایداری هم می‌خواهید، اما آنقدرها هم مهم نیست. به علاوه از آنجایی که از یک محیط دسکتاپ گرافیکی استفاده خواهید کرد، توزیعی می‌خواهید که از نظر بصری خوشایند و همچنین کاربردی باشد.
دسکتاپ
ابتدایی یا پیشرفته
اگر لینوکس را روی دسکتاپ خود اجرا می‌کنید، باید از خود یک سؤال اساسی دیگر را بپرسید. آیا چیزی ساده می‌خواهم یا پیشرفته؟ هدف بسیاری از توزیع‌های لینوکس مانند Ubuntu این است که تا حد امکان user-friendly باشند. آن‌ها انتخاب زیادی در اختیار شما قرار نمی‌دهند، اما زمانی که آن‌ها را نصب می‌کنید به راحتی کار می‌کنند.
در مقابل، توزیع‌هایی مانند Gentoo و Arch Linux انتخاب‌های بسیاری را در اختیار شما قرار می‌دهند. آن‌ها به شما این اجازه را می‌دهند تا هر کاری که می‌خواهید با سیستم خود انجام دهید؛ از جمله خراب کردن آن به روش‌های جدید و خلاقانه. این توزیع‌ها کاملاً کنترل را در اختیار شما قرار می‌دهند. شما می‌توانید نتایج سفارشی جذابی ایجاد کنید، اما احتمال خرابی بالایی دارند و نگهداری آن‌ها نیز زمان‌بر خواهد بود.
نام «ابتدایی» کمی فریب‌دهنده است، اما در واقع بسیاری از متخصصان لینوکس توزیع‌هایی مانند Ubuntu را انتخاب می‌کنند؛ زیرا آن‌ها «فقط کار می‌کنند». اگر کاری را باید انجام دهید، بهتر است توزیعی را انتخاب کنید که به شما این امکان را می‌دهد تا آن را با کمترین دردسر انجام دهید و البته بیشتر اوقات، این یک توزیعِ پیشرفته نیست.
پیشنهادها:
ابتدایی: Ubuntu ،Linux Mint ،Fedora ،SolusOS ،ElementaryOS ،OpenSUSE
پیشرفته: Debian ،OpenSUSE Tumbleweed ،Arch Linux ،Gentoo ،Slackware
هنگامی که در مورد توزیع ابتدایی یا پیشرفته لینوکس تصمیم گرفتید، چند فاکتور اساسی برای بررسی وجود دارد که توزیع‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند.
مطلب مرتبط: ۱۰ دلیل برای استفاده از سرورهای لینوکس
منابع سخت‌افزاری
یکی از بزرگترین نقاط قوت همیشگی لینوکس، توانایی آن در کاهش و استفاده از کمترین منابع بوده است. لینوکس با مصرف کم منابع سخت‌افزاری، می‌تواند رایانه‌های قدیمی را دوباره به زندگی بازگرداند و آن‌ها را کاملاً کاربردی و قابل‌استفاده کند. توزیع‌های زیادی وجود دارد که می‌خواهند تا حد امکان سبک باشند و خودشان را برای ماشین‌های با قدرت کمتر سازگار کنند.
مخازن نرم‌افزار
نکته دیگری که در انتخاب توزیع باید در نظر بگیرید این است که چه تعداد و چه نرم‌افزارهایی در مخازن آن موجود است. اگر یک توزیع، اپلیکیشن مورد‌نیاز شما را نداشته باشد، از آنجایی که هر روز از آن توزیع استفاده خواهید کرد، ممکن است آن توزیع به یک منبع دائمی ناکامی برای شما تبدیل شود.
به عنوان مثال Ubuntu و Fedora را در نظر بگیرید. Ubuntu مخازن نرم‌افزاری بسیار بزرگتر و پشتیبانی شخص ثالث بیشتری دارد. اگر قصد دارید از دسکتاپ خود برای کارهای روزانه و چندرسانهای استفاده کنید، این قطعاً به Ubuntu برتری می‌دهد.
برخی از توزیع‌ها مانند Debian، با نرم‌افزار غیر‌رایگان عرضه نمی‌شوند و آن را در یک مخزن جداگانه ارائه می‌کنند. این هم مورد دیگری است که باید در نظر گرفته شود.
محیط‌های دسکتاپ
شما قرار است هر روز به محیط دسکتاپ خود نگاه کنید و با آن در تعامل باشید. بنابراین انتخاب توزیعی که با آن راحت باشید بسیار مهم است. اگر قبلاً از لینوکس استفاده نکرده‌اید، چیزی مانند GNOME ممکن است ترسناک باشد، زیرا چیزی شبیه دسکتاپ ویندوز یا مک نیست. از طرف دیگر ممکن است با Cinnamon فوراً احساس راحتی کنید. این یک تفاوت عمده بین Ubuntu و Linux Mint است. Ubuntu به طور پیش‌فرض با GNOME عرضه می‌شود، در حالی که Mint سعی می‌کند کمی کاربرپسندتر باشد و دسکتاپ Cinnamon خود را در اختیار شما قرار می‌دهد.
همچنین دسکتاپ‌های جایگزین و انتخاب‌های مختلفی در یک توزیع وجود دارد. Ubuntu چیزی به نام «flavors» دارد که با محیط‌های دسکتاپ مختلفی عرضه می‌شود. توزیع‌های پیشرفته‌تر DIY، مانند Arch Linux و Gentoo، اصلاً محیط دسکتاپ پیش‌فرض ندارند. در واقع، آن‌ها به‌هیچ‌وجه با محیط دسکتاپ عرضه نمی‌شوند. شما خودتان باید آن‌ها را نصب و راه‌اندازی کنید. نقطه قوت آن‌ها این است که به شما اجازه می‌دهند تا تقریباً هر محیط قابل‌تصوری را برای خود بسازید.
به علاوه، چون محیط‌های دسکتاپ تعیین‌کننده‌ی ابزارهایی هستند که به شما ارائه می‌شوند، بسیار اهمیت دارند. برای مثال OpenSUSE بر اساس KDE Plasma است. Plasma مجموعه کاملی از ابزارها دارد و OpenSUSE برای عملکرد بی‌عیب‌و‌نقص این ابزارها طراحی و آزمایش شده است.
چرخه‌های به‌روز‌رسانی
داشتن یک سیستم دسکتاپ که به دلایلی نتواند به برنامه‌های جدید با ویژگی‌های عالی به‌روز شود، اصلاً جالب نیست. بنابراین شما باید ببینید که توزیع شما چند وقت یک بار نسخه جدید خود را منتشر می‌کند و کدام نرم‌افزار را در مخازن خود به‌روز می‌کند.
اجرای همیشگی جدیدترین نرم‌افزارها ممکن است باعث از کار افتادن سیستم شود. توزیع‌هایی مانند Arch Linux برای این نوع مسائل شهرت بدی پیدا کرده‌اند، زیرا جدیدترین و نه همیشه بهترین‌ها را عرضه می‌کنند.
برخی از توزیع‌ها مانند OpenSUSE Tumbleweed ،SolusOS ،Arch Linux و Gentoo نسخه‌های مشخص و نام‌گذاری‌شده‌ای ندارند. آن‌ها نرم‌افزار خود را به محض اینکه منتشر شد به‌روز می‌کنند. البته این لزوماً به این معنی نیست که همیشه به‌روز هستند، فقط به این معنی است که مانعی برای دریافت نرم‌افزار جدید وجود نخواهد داشت.
تعدادی از توزیع‌هایی که معمولاً چیزی بین منسوخ‌شده و جدیدترین تکنولوژی هستند عبارتند از: Ubuntu ،Linux Mint ،Solus OpenSUSE ،Debian و elementary OS.
جامعه
شما نمی‌توانید جامعه یک توزیع را نادیده بگیرید؛ جامعه‌ای که وقتی مشکلی پیش آمد به آن‌ها مراجعه خواهید کرد. جامعه بسیار بزرگِ Ubuntu، به مبتدیان لینوکس کمک می‌کند. در مقایسه جامعه Arch Linux، سطح خاصی از مهارت و تخصص را از کاربران Arch انتظار دارد.
جامعه همچنین مسئول عرضه بسته‌های نرم‌افزاری خارج از مخازن توزیع پیش‌فرض است. در این مورد هم محبوبیت بسیار زیاد Ubuntu یک امتیاز بزرگ است. هر زمان که شخصی از لینوکس پشتیبانی می‌کند، برای Ubuntu پکیج ارائه می‌دهد. جوامع کاربری دیگری نیز در این حوزه مطرح هستند. برای مثال، مخزن AUR آرچ لینوکس پر از نرم‌افزارهایی در قالب پکیج است که جامعه کاربری لینوکس برای توزیع Arch ایجاد و نگهداری کرده است.
سرور
سازمانی یا انعطاف‌پذیری
دغدغه‌های انتخاب توزیع برای سرور بسیار متفاوت از دسکتاپ است. شما به سیستمی نیاز دارید که هرگز از کار نیفتد و هنگامی که به ناچار از کار افتاد، بتوانید هرچه سریع‌تر آن را راه‌اندازی کنید.
شما همچنین باید این مورد را در نظر بگیرید که کدام نرم‌افزار برای سرور شما در دسترس است. اجرای یک توزیع پشتیبانی طولانی‌مدت ممکن است ایده خوبی به نظر برسد تا زمانی که برنامه‌ای که توسعه داده‌اید به این دلیل که همه نرم‌افزارهای موجود در مخازن بسیار قدیمی شده‌اند، اجرا نشود.
یک سرور وب باید انعطاف‌پذیر باشند. فناوری‌های وب به سرعت در حال پیشرفت هستند و شما نباید همه‌چیز را برای اجرای وب‌اپلیکیشن خود به صورت سفارشی کامپایل کنید. از طرف دیگر، ممکن است این موضوع که سرور ایمیل شما تغییر نمی‌کند و کمی قدیمی است، آنقدرها هم چیز بدی نباشد. پیکربندی سرورهای ایمیل بسیار دشوار است. بنابراین بهتر است تا حد ممکن امن و پایدار بمانند.
سرورهای پایگاه داده می‌توانند در یک حد وسط قرار بگیرند و معمولاً بستگی به این دارد که آن‌ها پایگاه داده‌ی چه چیزی هستند. پایگاه داده برای یک وب‌اپلیکیشن ممکن است به ویژگی‌های جدیدی نیاز داشته باشد تا با نرم‌افزاری که هر روز با آن در تعامل است، هماهنگی داشته باشد. از طرف دیگر، اگر از یک پایگاه داده داخلی برای نگهداری داده‌ها یا پایگاه داده برای سرور ایمیل استفاده می‌کنید، ممکن است چیزی ساده و پایدار بخواهید.
توزیع‌هایی که برای اهداف سازمانی ساخته می‌شوند، معمولاً مدت پشتیبانی بسیار طولانی دارند که هرگز تغییر نمی‌کنند. توزیع‌هایی که برای اهداف عمومی‌تر ساخته شده‌اند، معمولاً با سرعت بیشتری تغییر می‌کنند و نوعی انعطاف‌پذیری در انتخاب نرم‌افزار را برای شما فراهم می‌کنند.
پیشنهادها:
سازمانی: CentOS ،RHEL ،Debian ،Slackware
انعطاف‌پذیر: Ubuntu ،Debian ،Gentoo
مخازن نرم‌افزار
مخازن در سرورها اهمیت دارند. برخلاف رایانه‌های دسکتاپ، اینکه آیا توزیع شما جدیدترین ابزارهای چندرسانهای را خواهد داشت یا خیر اهمیتی ندارد. بلکه بیشتر این مسئله اهمیت دارد که آیا سرور شما از خدماتی که می‌خواهید استفاده کنید پشتیبانی می‌کند یا خیر. به عنوان مثال، اگر برنامه‌ای نوشته‌اید که از یک ویژگی در آخرین نسخه پایتون 3 استفاده می‌کند، اما سرور شما کاملاً متناسب با پایتون 2 طراحی شده است، دردسرهای زیادی خواهید داشت.
دو عامل اصلی در اینجا نقش دارند. شما باید بدانید که آیا توزیع سرور شما، نسخه نرم‌افزار مورد‌نیاز شما را عرضه می‌کند یا خیر و باید بدانید که آیا این نرم‌افزار قرار است به‌روز شود و چه زمانی. آیا قصد دارید تعداد زیادی برنامه PHP را اجرا کنید؟ شاید نیاز داشته باشید که سرور شما آخرین نسخه‌های PHP را دریافت کند تا بتوانید از آخرین بهبودهای آن استفاده کنید. ابتدا باید ببینید که آیا PHP 8.X پشتیبانی می‌شود و سپس ببینید که آیا نسخه‌های بعدی backport خواهند شد یا خیر.
در موارد دیگر ممکن است شرایط دقیقاً برعکس باشد و نخواهید که نرم‌افزار پایگاه داده شما ویژگی‌ها را تغییر دهد. به‌روز‌رسانی جاوا نیز می‌تواند دردسر بزرگی باشد. همه‌چیز به اینکه چه چیزی را میزبانی می‌کنید، بستگی دارد.
چرخه‌های ارتقا
نرم‌افزار موجود در مخازن توزیع شما با چرخه‌ی ارتقا توزیع شما مرتبط است. نسخه‌های LTS اوبونتو هر دو سال و نیم یک بار منتشر می‌شوند. Ubuntu آخرین نرم‌افزارها را در نسخه‌های جدید LTS خود می‌گنجاند. بنابراین با ارتقا، نسخه کاملاً تازه‌ای دریافت می‌کنید. از طرف دیگر، نسخه‌های جدید CentOS هر سه تا چهار سال یک بار منتشر می‌شوند و نرم‌افزارهای آن آنقدر بارها و بارها آزمایش شده‌اند که در زمان عرضه، نسخه جدید عملاً قدیمی شده است.
این مقایسه بین Ubuntu و CentOS نمونه‌ای از بحث بین انعطاف‌پذیری و آمادگی سازمانی در دنیای سرور است.
البته گزینه‌های بیشتری مانند Gentoo وجود دارد. Gentoo یک توزیع rolling release است که اگر به‌درستی پیکربندی شود، می‌تواند بسیار پایدار باشد. بنابراین به سیستم‌های گسترده و اطلاعات کامل از سیستم نیاز است تا استقرار Gentoo به‌خوبی اجرا شود.
پشتیبانی
فاکتور دیگری که برای انتخاب توزیع سرور باید در نظر گرفته شود، پشتیبانی است. آیا می‌خواهید پشتیبانی حرفه‌ای را از یک شرکت پشتیبانی خریداری کنید؟ Ubuntu و RHEL هر دو شرکت‌های بزرگی دارند که قراردادهای پشتیبانی ارائه می‌دهند. سایر توزیع‌های سرور مانند Debian و CentOS پشتیبانی ندارند؛ با وجود اینکه CentOS یک محصول Redhat است.
Debian و Ubuntu توزیع‌های بسیار مشابهی هستند، اما Debian توسط یک نهاد غیرانتفاعی با کمک داوطلبان توسعه یافته است. Ubuntu توسط Canonical توسعه یافته است که رسماً از نسخه‌های LTS خود پشتیبانی می‌کند. این عامل متمایز‌کننده ممکن است برای تحت تأثیر قرار دادن شما کافی باشد.
همچنین در نظر گرفتن سازگاری سخت‌افزاری در تصمیم‌گیری اهمیت دارد. Canonical و Redhat هر دو با کمپانی‌های فروش سخت‌افزار کار می‌کنند تا از پشتیبانی سخت‌افزاری شما اطمینان حاصل کنند، اما Gentoo برای سازگاری سخت‌افزاری آزمایش نمی‌شود.
جمع‌بندی
یک پاسخ واحد برای سؤال «بهترین توزیع لینوکس چیست؟» وجود ندارد؛ در واقع اصلاً «بهترین توزیع» وجود ندارد. این انتخابی است که هر کس باید بر اساس نیازها و ترجیحات شخصی خود انجام دهد. از توزیعی که از آن متنفر هستید استفاده نکنید. این کار همه‌چیز را ده برابر سخت‌تر می‌کند و در کار با آن زمان ناخوشایندی خواهید داشت. در عین حال توزیعی را فقط به این دلیل که آن را دوست دارید، انتخاب نکنید. مسائلی وجود دارد که به‌سادگی نمی‌توانید آن‌ها را نادیده بگیرید. جایی در بین این عوامل، زیرمجموعه کوچکی از توزیع‌ها وجود دارد که با نیازهای شما مطابقت دارد. هر کدام را که فکر می‌کنید از کار کردن با آن بیشتر لذت خواهید برد، انتخاب کنید.
منبع:
How To Choose The Best Linux Distro, linuxconfig.org
