لینوکس یا ویندوز – بهترین سیستم عامل برای برنامه نویسی کدام است؟
یکی از سوالاتی که همیشه ذهن برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان را به خود مشغول می‌کند این است که بهترین سیستم عامل برای برنامه نویسی چیست؟ پاسخ دادن به این سوال آنقدرها آسان نیست و باید فاکتورهای مختلفی را بررسی کرد که برخی از آن‌ها در نهایت به سلایق شخصی شما بستگی خواهند داشت. در ادامه این مقاله با کوئرا بلاگ همراه باشید تا نقاط قوت و ضعف دو سیستم عامل برتر امروزی را بررسی کنیم و ببینیم بین لینوکس یا ویندوز کدام یک برای شما بهتر است.
سیستم عامل لینوکس چیست؟
«لینوکس» (Linux) سیستم عاملی متن‌باز یا Open-Source است که بر مبنای کرنل لینوکس ساخته شده و تا به امروز شاهد عرضه چندین توزیع مختلف از آن – مانند اوبونتو، فدورا و Debian – بوده‌ایم. لینوکس هم از رابط کاربری خط فرمان (Command Line Interface | CLI) و هم رابط کاربری گرافیکی (Graphical User Interface | GUI) پشتیبانی می‌کند، بنابراین هم برای تازه‌کاران و هم حرفه‌ای‌ها مناسب است.
کرنل لینوکس در سال ۱۹۹۱ میلادی عرضه شد. در قیاس با سایر سیستم‌های عامل امروزی مثل ویندوز و macOS، لینوکس کمتر از همه در برابر بدافزارها و ویروس‌ها آسیب‌پذیر است، عمدتا به این خاطر که از یک سیستم جوازدهی قدرتمند و به‌روزرسانی‌های امنیتی مداوم برخوردار است.
بیشتر بخوانید: لینوکس (Linux) چیست؟
مزایای سیستم عامل لینوکس:
- متن‌باز: بزرگ‌ترین مزیت لینوکس این است که به صورت رایگان و متن‌باز عرضه شده. بنابراین تازه‌کاران می‌توانند به راحتی با آن آزمون و خطا کنند و آموزش لینوکس را به شکلی سریع و کم‌دردسر پشت سر بگذارند.
- اتکاپذیری بالا: لینوکس سیستم عاملی واقعا قابل اتکا است و به‌روزرسانی‌ها هیچوقت اختلالی در کارهای شما به وجود نمی‌آورند.
- شدیدا امن: لینوکس و اوبونتو به شما اجازه می‌دهند درایو خود را رمزنگاری کنید. بهینگی فراوان در امنیت شبکه هم از دیگر مزایای این سیستم عامل است.
- پرفورمنس بالا: لینوکس را می‌توانیم سیستم عاملی سریع، بهینه و سبک‌وزن توصیف کنیم. تاریخچه لینوکس نشان می‌دهد که سورس کدها و اسکریپت‌ها با سرعت بیشتری روی آن اجرا می‌شوند و به همین خاطر است که بسیاری لینوکس را بهترین سیستم عامل برای برنامه نویسی به حساب می‌آورند.
- نصب آسان ماژول‌ها: نصب ماژول‌ها و پکیج‌های پیچیده در لینوکس کاری بسیار آسان است.
محدودیت‌های سیستم عامل لینوکس:
- خطاهای گوناگون: از آن‌جایی که لینوکس به صورت رایگان عرضه می‌شود، از مشکلات و خطاهایی رنج می‌برد که در گذر زمان توجهی به آن‌ها نشده است. اگرچه این سیستم عامل واقعا قابل اتکا است، اما باید خودتان را برای کرش کردن گاه و بیگاه سیستم و یا عدم اتصال صحیح تجهیزاتی مانند کیبورد آماده کنید.
- پشتیبانی نرم‌افزاری ضعیف: اگر کاربری تازه‌کار باشید، عدم پشتیبانی از نرم‌افزارها قطعا آزارتان خواهد داد. برای مثال Microsoft Word و بسیاری از ابزارهای بهره‌وری مشابه را روی لینوکس پیدا نمی‌کنید. البته که لینوکس معمولا جایگزینی برای این ابزارها ارائه می‌کند، اما کم پیش می‌آید که بهتر از معروف‌ترین ابزارها ظاهر شوند.
- پشتیبانی فنی محدود: درحالی که کاربران ویندوز و MacOS می‌توانند از پشتیبانی فنی مایکروسافت و اپل برای حل مشکلات کمک بگیرند، چنین چیزی راجع به کاربران لینوکس مصداق نمی‌کند. از آن‌جایی که این سیستم عامل به صورت رایگان عرضه شده، سرمایه‌ای محدود پشت آن است و امکان ارائه پشتیبانی فنی وجود ندارد.
سیستم عامل ویندوز چیست؟
ویندوز توسط شرکت مایکروسافت طراحی و عرضه شده است. تاریخچه این سیستم عامل به سال ۱۹۸۱ میلادی بازمی‌گردد و زمانی که مایکروسافت در حال کار روی پروژه‌ای به نام «Interface Manager» بود. در سال ۱۹۸۳، نام این پروژه به Windows تغییر کرد. آخرین نسخه از سیستم عامل مایکروسافت ویندوز ۱۱ است که در روز پنجم اکتبر سال ۲۰۲۱ در دسترس قرار گرفت. ناگفته نماند که ویندوز محبوب‌ترین سیستم عامل جهان برای کامپیوترهای شخصی به حساب می‌آید.
مزایای سیستم عامل ویندوز:
- آنتی‌ویروس قدرتمند: یکی از رایج‌ترین شائبه‌های کاربران راجع به ویندوز، آسیب‌پذیری بالای آن در برابر ویروس‌ها است. اما در حقیقت این سیستم عامل از ابزارهایی قدرتمند برای مقابله با آنتی‌ویروس‌ها و محافظت از کامپیوتر شما بهره می‌برد.
- مقرون به صرفه: اگرچه ویندوز مثل لینوکس رایگان و متن‌باز نیست، اما ارزش هزینه‌ای که بابت آن می‌پردازید را خواهد داشت.
- پشتیبانی نرم‌افزاری: ویندوز از گستره وسیعی از نرم‌افزارها و قطعات سخت‌افزاری پشتیبانی می‌کند.
- ارتقای آسان: برای آن دسته از برنامه نویسانی که به صورت مداوم به ارتقای سیستم خود مشغول می‌شوند، ویندوز بهترین گزینه ممکن است.
محدودیت‌های سیستم عامل ویندوز:
- درایورهای ناسازگار با یکدیگر: اگرچه امکان شخصی‌سازی گسترده یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های ویندوز است، اما یکی از نقاط ضعف آن هم به حساب می‌آید. با استفاده از چندین درایور به صورت همزمان ممکن است گاهی با مشکلات و سردردهای بزرگ روبه‌رو شوید.
- به‌روزرسانی‌های اجباری: خیلی از اوقات اگر سیستم عامل ویندوز خود را آپدیت نکنید، عملکردی به خوبی همیشه از خود به نمایش نمی‌گذارد. گاهی هم جدیدترین به‌روزرسانی‌ها در فرایندهای ضروری اختلال ایجاد می‌کنند.
- سرعت محدود: در قیاس با لینوکس و حتی MacOS، ویندوز در اجرای اسکریپت‌ها، جابه‌جایی میان وظایف و کامپایل کردن کدها کند عمل می‌کند.
لینوکس یا ویندوز – مقایسه کوتاه ابعاد مختلف دو سیستم عامل
حالا که با مهم‌ترین دانستی‌ها راجع به هر سیستم عامل آشنا شدیم، در این بخش به مقایسه مستقیم ابعاد مختلف آن‌ها می‌پردازیم. بعد از مطالعه این بخش انتخاب میان لینوکس یا ویندوز برایتان آسان‌تر خواهد بود.
سطح دسترسی
- ویندوز: در تمام نسخه‌های ویندوز، کاربران به سورس کد دسترسی ندارند و تنها توسعه‌دهندگان منتخب می‌توانند به آن دسترسی پیدا کنند.
- لینوکس: در لینوکس، کاربر می‌تواند به سورس کد کرنل دسترسی یافته و کد را مطابق نیازهای خود تغییر دهد. از مزیت‌های این موضوع می‌توان به برطرف‌سازی سریع باگ‌ها اشاره کرد، اما بزرگ‌ترین ایراد این است که توسعه‌دهندگان می‌توانند از نقطه ضعف‌های موجود در سیستم عامل سوء استفاده کنند.
تنوع گزینه‌ها
- ویندوز: سیستم عامل مایکروسافت گزینه‌های کمی برای شخصی‌سازی دارد.
- لینوکس: لینوکس در قالب «توزیع‌های» (Distributions) مختلفی به دست کاربران می‌رسد که همگی بسته به نیازهای مخاطب، شدیدا قابل شخصی‌سازی هستند.
بیشتر بخوانید: بهترین توزیع لینوکس کدام است؟
خط فرمان (Command-Line)
- ویندوز: در ویندوز قابلیت خط فرمان را پیدا می‌کنید، اما امکان استفاده از فرمان‌های لینوکس وجود ندارد.
- لینوکس: در لینوکس، Command Line ابزاری بسیار کارآمد برای امور روزمره به حساب می‌آید، اما تفاوت زیادی در تجربه کاربران حرفه‌ای به وجود نمی‌آورد.
سطح اجرا (Run Level)
- ویندوز: در ویندوز اگر با مشکلی مواجه شوید، برای یافتن و برطرف‌سازی آن باید سیستم را در سومین سطح اجرا ریبوت کنید.
- لینوکس: لینوکس ابزاری داخلی برای متوقف کردن سطوح مختلف اجرا دارد. به کمک این ابزار می‌توانید هم از خط فرمان و هم رابط کاربری گرافیکی استفاده کنید.
کاربردپذیری
- ویندوز: در سیستم عامل ویندوز، همه‌چیز به شکلی سرراست طراحی شده، اما در رسیدگی به امور پردازشی سرعت کم‌تری دارد.
- لینوکس: نصب لینوکس به هیچ وجه آسان نیست، اما در عوض می‌توانید وظایف پیچیده را با سهولت بیشتری به انجام برسانید.
به‌روزرسانی‌ها
- ویندوز: در ویندوز، آپدیت‌ها گاهی با زمان‌بندی بسیار بدی از راه می‌رسند و پنجر‌ه‌هایی اجباری را به نمایش درمی‌آورند که کاربران را آزرده‌خاطر می‌کنند. نصب به‌روزرسانی‌ها هم گاهی زمان زیادی می‌برد.
- لینوکس: در لینوکس کاربران کنترلی کامل روی تمام آپدیت‌ها دارند و می‌توانند آن‌ها را در زمان نیاز نصب کنند. این آپدیت‌ها ضمنا نیازی به ریبوت سیستم ندارند و زمان کمی می‌برند.
رابط کاربری و طراحی
- ویندوز: سیستم عامل ویندوز از رابط کاربرپسندی برخوردار شده که ساختاری آشنا به چشم اکثر مخاطبان دارد و عناصری مانند Taskbar، منوی استارت و پنجره‌های گوناگون را در بر می‌گیرد. تمرکز این نرم‌افزار بر سهولت استفاده برای گستره وسیعی از مخاطبان تازه‌کار و حرفه‌ای بوده است.
- لینوکس: در توزیع‌های مختلف لینوکس، رابط‌های کاربری گوناگونی را پیدا می‌کنید که تحت عنوان Desktop Environments شناخته می‌شوند. بنابراین لینوکس از نظر طراحی به مراتب متنوع‌تر از ویندوز ظاهر می‌شود.
سازگاری با نرم‌افزارها و اپلیکیشن‌ها
- ویندوز: این سیستم عامل از بی‌شمار نرم‌افزار و بازی ویدیویی پشتیبانی می‌کند و معمولا اولین انتخاب کسب‌وکارها و گیمرها به حساب می‌آید.
- لینوکس: این سیستم عامل هم اکوسیستم معرکه‌ای از نرم‌افزارهای متن‌باز دارد و بسیاری از اپلیکیشن‌های آن را به صورت رایگان پیدا خواهید کرد. اگرچه برخی از مشهورترین نرم‌افزارهای جهان را در لینوکس پیدا نخواهید کرد، اما معمولا جایگزین‌هایی برای آن‌ها وجود دارند.
امنیت و ثبات عملکرد
- ویندوز: طی سال‌های اخیر، ویندوز دستاوردهای قابل توجهی در بهبود امنیت کاربران داشته است، اما همچنان به خاطر محبوبیت بی حد و حصرش، اصلی‌ترین هدف سازندگان ویروس و بدافزار به حساب می‌آید.
- لینوکس: لینوکس را معمولا امن‌تر از ویندوز و MacOS به حساب می‌آورند، چرا که سیستمی قدرتمند برای جوازدهی دارد و دائما به‌روزرسانی‌های امنیتی دریافت می‌کند.
لینوکس یا ویندوز – کدام سیستم عامل برای مشاغل مختلف بهتر است؟
وقتی می‌خواهیم بهترین سیستم عامل برای برنامه نویسی را انتخاب کنیم، باید به حوزه فعالیت خود نیز توجه نشان دهیم. در ادامه می‌بینیم که میان لینوکس یا ویندوز کدام سیستم عامل برای ۵ شغل مختلف بهتر است.
- توسعه‌دهنده نرم‌افزار: چنین فردی باید سورس کد پروژه را از ابتدا تا انتها بسازد. فرایند توسعه نرم‌افزار شامل مراحل گوناگونی مانند ساخت پروتوتایپ، طراحی رابط کاربری، برنامه‌نویسی، ایرادیابی، تست و پشتیبانی از اپلیکیشن می‌شود. اگرچه سلیقه شخصی را نمی‌توان نادیده گرفت، توسعه‌دهندگان نرم‌افزار از هر سه سیستم عامل ویندوز، لینوکس و macOS استفاده می‌کنند. برخی حتی دو کامپیوتر مختلف دارند یا سیستم خود را دوال بوت می‌کنند. اما آمار و ارقام نشان می‌دهند که اکثر این افراد، لینوکس (اوبونتو) را ترجیح می‌دهند.
- توسعه‌دهنده وب: برخلاف توسعه‌دهندگان نرم‌افزار که روی ساخت نرم‌افزارهای دیجیتالی تمرکز دارند، توسعه‌دهندگان وب به ساخت وب‌سایت‌ها و وب‌اپلیکیشن‌هایی مشغول می‌شوند که روی مرورگرهای وب و انواع دیوایس‌ها باز می‌شوند. از آن‌جایی که می‌شود به صورت موازی روی ویندوز و لینوکس کار کرد و به لطف هر دو، به ابزارهایی مانند Node JS، اوبونتو و GIT دسترسی خواهید داشت، استفاده همزمان از هر دو سیستم عامل، ایده‌آل‌ترین انتخاب است.
- مهندس نرم‌افزار: مهندسی نرم‌افزار شباهت زیادی به توسعه نرم‌افزار دارد. اصلی‌ترین تفاوت در این است که مهندس نرم‌افزار به برقراری ارتباط و تبادل اطلاعات میان سرور، اپلیکیشن‌ها و وب‌سایت‌ها کمک می‌کند. بهترین سیستم عامل برای برنامه نویسی به سلایق شخصی مهندس بستگی دارد. بازخوردهای دریافتی و نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که انتخاب اول این افراد نه لینوکس است و نه ویندوز، بلکه MacOS اپل است.
- علم داده یا Data Science: علم داده یکی از نویدبخش‌ترین مسیرهای شغلی امروزی به حساب می‌آید که در آن باید به جمع‌آوری داده از منابع مختلف، سامان دادن به اطلاعات، تبدیل کردن نتایج به راهکار و پیاده‌سازی یافته‌ها در فرایندهای تجاری مشغول شوید. دانشمندان داده معمولا لینوکس را به ویندوز ترجیح می‌دهند و علت آن، سرعت بالاتر است. علاوه بر این برای استفاده از مخازن داکر با Nvidia Docker فقط باید دستگاهی مبتنی بر لینوکس داشته باشید. قدرت پردازشی بالا، انعطاف‌پذیری و شمار قابل توجه اپلیکیشن‌های رایگان هم از دیگر دلایل برتری لینوکس در حوزه دیتا ساینس به حساب می‌آید.
- یادگیری ماشین: Machine Learning یکی از زیرمجموعه‌های هوش مصنوعی است که به سیستم‌ها اجازه می‌دهد به صورت خودکار الگوها را بیابند و نتایج پیشین را بهبود دهند. یادگیری ماشین را می‌توان روی هر سیستم عاملی پیش برد و انتخاب شما به پیش‌نیازها بستگی دارد. اگر از پکیج‌های نرم‌افزاری استاندارد مانند JMP و RapidMiner برای تحلیل و مدل‌سازی استفاده می‌کنید، به سراغ ویندوز بروید. اما از طرف دیگر پایتون، R و Octave که سه زبان برنامه‌نویسی برتر برای یادگیری ماشین به حساب می‌آیند، بهترین عملکرد را روی سیستم‌های لینوکس دارند.
پاسخ به سوالات متداول پیرامون لینوکس یا ویندوز
حالا که به انتهای مقاله رسیده‌ایم، ذهنیتی بسیار روشن‌تر نسبت به این دو سیستم عامل دارید و احتمالا انتخاب میان لینوکس یا ویندوز برایتان آسان‌تر شده باشد. در پایان به برخی از رایج‌ترین سوالات کاربران نیز پاسخ می‌دهیم.
لینوکس مزایای گوناگونی برای برنامه‌نویسان دارد، از جمله انعطاف‌پذیری، سرعت و عملکرد بالا. این سیستم عامل از تقریبا تمام زبان‌های برنامه‌نویسی بزرگ مانند Clojure، پایتون، جولیا، روبی، C و ++C پشتیبانی می‌کند. ترمینال لینوکس نیز از ویندوز بهتر بوده و یادگیری مبانی خط فرمان یا همان Command Line را آسان کرده. در مجموع لینوکس قابل اتکاتر، امن‌تر و قابل شخصی‌سازی‌تر از ویندوز است و جامعه‌ای بزرگ از برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگانی دارد که به یکدیگر یاری می‌رسانند.
از میان سه سیستم عامل لینوکس، ویندوز و MacOS، بسیاری از توسعه‌دهندگان و برنامه‌نویسان ترجیح می‌دهند به سراغ لینوکس بروند. عمدتا به این خاطر که لینوکس با تمام زبان‌های برنامه‌نویسی مهم سازگار است، رابط کاربری دلچسب‌تری دارد و آرشیوی غنی از اپلیکیشن‌های رایگان و متن‌باز را در اختیار کاربر می‌گذارد.
+ منبع: Educative و Educba و CodingNinjas
